Süt dişlerinin önemi; süt dişleri bebekliğin yaklaşık 6. ayında çıkmaya başlar ve 2,5-3 yaşına kadar ağızda 20 adet süt dişi oluşur. Yaklaşık 6 yaşından itibaren de süt dişlerinin altından daimi dişler çenenin de büyümesine paralel olarak çıkmaya başlar.
Bu 11-13 yaşlarına kadar bütün daimi dişler çenedeki yerlerini alana dek sürer. Süt dişlerinin ana görevi çocuğun beslenmesini sağlamaktır. Ayrıca konuşmanın düzgün gelişimi de süt dişlerinin varlığına bağlıdır.
Süt dişleri, kapladıkları alanı kendilerinin yerine gelecek olan kalıcı diş için korumakta ve kalıcı diş sürerken ona rehberlik yapmaktadırlar. Süt dişi erken çekildiği zaman bu doğal yer tutuculuk fonksiyonu da ortadan kalkmaktadır.
Diş hekimi ile uyumlu olan çocukların tedavileri klinik koşullarda, zihinsel engelli, telkin edilemeyecek kadar korkulu, anksiyeteli, uyum problemi olan çocukların tedavisi ise sedasyon veya genel anestezi altında yapılmaktadır.
SÜT DİŞLERİNİN ÇIKMA VE DÜŞME ZAMANLARI
PEDODONTİK TEDAVİLER
- Fissür örtücü
- Koruyucu jel ve vernik uygulamaları
- Dolgu, Renkli dolgu
- Ampütasyon
- Süt dişi kanal tedavisi
- Daimi diş kanal tedavisi
- Diş çekimi
- Yer tutucu
- Diş taşı temizliği
- Diş lekelerinin/renklenmelerin tedavisi
- Kron uygulamaları
- Apeksifikasyon
- Acil travmatik yaralanmaların tedavisi
Fissür Örtücü
Dişlerin çiğneme yüzeylerinde bulunan derin oluklar, temizlenmesi zor ve çürüğe yatkın bölgelerdir. Bu bölgeler, şeffaf, renkli veya beyaz fissür örtücülerle örtülenerek dişte çürük oluşumunun engellenmesi amaçlanır.
Koruyucu jel ve vernik uygulamaları
Diş minesini asitlere karşı koruyarak dişlerin çürümesini önleyen ayrıca dişin oluşumu sırasında yapısına girerek dayanıklılığını arttıran mineralleri içeren jel veya krem formundaki materyallerin diş yüzeylerine uygulanmasıdır.
Dolgu tedavisi
Dişlerin çürümüş ve zayıflamış kısımlarının, gerekli ise lokal anestezi uygulandıktan sonra uzaklaştırılmasının ardından, kalan diş dokusuna uygun dolgu maddesinin (kompozit,kompomer,amalgam vb.) yerleştirilmesi işlemidir.
Ampütasyon Tedavisi
Sinire yakın derin çürüklü ya da travma nedeniyle kırılan dişlerde, enfekte kron(dişin ağızda görünen kısmı) pulpa dokusunun (dişin damar ve sinir içeren kısmı) kısmen veya tamamen çıkarılmasına ampütasyon denmektedir.
Kanal Tedavisi
Diş özü olarak da adlandırılan dişin içindeki pulpa dokusu (dişin damar ve sinir içeren kısmı), çeşitli nedenlerle iltihaplanabilir veya mikroorganizmaların yerleşmesiyle enfekte olabilir. Bu durumda, pulpa dokusunun çıkartılarak kanal boşluğunun temizlenmesi, şekillendirilmesi ve doku dostu kanal dolgu maddeleri ile doldurulması gerekir. Bu işlemler bütünü, kanal tedavisi olarak tanımlanır.
Diş Çekimi
Dişteki/kökteki enfeksiyon tedavi edilemeyecek kadar, dişteki harabiyet restore edilemeyecek kadar ilerlemişse ve düşme zamanı geldiği halde süt dişleri ağızda kalmışsa diş çekimi gerekli olmaktadır.
Yer Tutucu
Çocuklar süt dişini çürük ya da travma sonucu erken kaybetmiş ise, ilerleyen yaşlarda düzgün bir diş dizisine sahip olması ve daimi dişin süreceği yerin koruması için yer tutucu yapılmalıdır. Yer tutucular, çocukların diş gelişimine ve kayıp diş sayısına göre sabit veya hareketli olarak hazırlanırlar.
Acil Dental Travma Tedavileri
Travmaya maruz kalarak kırılan dişlerin tedavisidir. Kırık diş parçaları mevcut ise diş kendi parçaları ile restore edilebilir, sallanan veya yer değiştiren dişler tel ve/veya adeziv rezin materyal yardımıyla, 2 hafta-4 ay arasında değişen süreyle diğer dişlere sabitlenebilir, yerinden çıkan dişler uygun koşullar sağlanıyorsa yerine yerleştirilebilir.
İlk başvuru zamanında veya daha sonraki kontrol seanslarında travmaya uğrayan dişler canlılığını kaybetmişse kanal tedavisi yapılabilir veya dişlerin çekilmesi gerekebilir.
Apeksifikasyon
Kök gelişimini henüz tamamlamamış genç sürekli dişlerde (kök ucu açık), pulpa dokusunun (dişin damar ve sinir içeren kısmı) çeşitli nedenlerle (derin çürükler, travma, vb.) enfekte olması ve canlılığını yitirmesi durumunda uygulanarak köklerin kapanmasını sağlayan tedavi protokolüdür.
Kron uygulamaları
Dolgu yapabilmek için yeterli diş dokusunun kalmadığı durumlarda veya travma sonrası kırılan dişlere yeniden fonksiyon kazandırabilmek için uygulanan kalan diş dokusunun tamamını içine alan kaplamaya kron denir.
Uzm.Dt. Elif OK
PEDODONTİ UZMANI